پايگاه مقاومت و انجمن اسلامی شهدای پارس خزر

 بخشی از وظایف اصلی دولت ها در هر کشور، فراهم کردن اسباب و لوازم رفاه و آسایش مردم می باشد که انجام این مسئولیت به وسیله ی ابزارهای مختلفی تحقق می یابد که یکی از آن ها « یارانه » است.

یارانه، می تواند به صورت پول نقد یا به شکل کالا به اقشار مختلف، داده شود و ممکن است این عمل را به صورت کوتاه مدت یا بلند مدت به مرحله ی اجرا درآورد.

کمک موقت

اعطای یارانه به این معنا نیست که دولت ها بتوانند به طور همه جانبه، توانایی مالی مردم خویش را افزایش دهند، بلکه نوعی کمک موقت است که موجب می شود افراد برای ادامه تلاش های خود، احساس تنهایی نکنند. البته موفقیت در این مسیر، نیازمند برخورداری از یک سیستم کاربلد، گسترده، دلسوز و انتقادپذیر است.

اینک مدتی است که از جریان «سبد کالا» ی اهدایی دولت یازدهم می گذرد و طی زمان یاد شده، مباحث گوناگونی از سوی موافقین و مخالفین این طرح، مطرح گردیده است.

وعده انتخاباتی

حجت الإسلام جناب آقای روحانی در جریان مناظره های انتخاباتی، وعده داده بود که در صورت پیروزی، وضعیت معیشتی مردم را به شکل قابل قبولی بهتر کند و غذای خوب در اختیار آنان بگذارد تا مردم از نظر تأمین کالاهای اساسی دغدغه ای نداشته باشند.

از طرفی ایشان در آن بحث ها تلاش زیادی به خرج داد تا واریز کردن یارانه نقدی به حساب مردم، توسط دولت آقای احمدی نژاد، را امری نادرست و نوعی گداپروری مطرح نماید که با شخصیت والای مردم ایران، هیچ تناسبی ندارد. اما وقتی که خود به کاخ ریاست جمهوری رسید، ناچار شد همان کار را در سطح بسیار پایین تری که شباهت بیشتری به گداپروری داشت، در سطح ملی اجرا نماید و حتی مورد تمسخر و توهین مقامات آمریکایی واقع شود!

سابقه تاریخی

ذکر این نکته خالی از لطف نیست که اعطای سبد کالای یارانه ای، از سابقه دیرینه ای برخوردار می باشد و در کشورهای مختلف، با نام های گوناگون به مرحله ی اجرا و پیاده سازی درآمده است که یکی از آن ها کشور شیلی در آمریکای جنوبی است که پس از آن در سایر ممالک آن قاره و نیز برخی کشورهای دیگر، به اجرا درآمد و آغاز آن از سال ۱۹۲۴ میلادی بود.

در این روش، دولت ها با هدف مطمئن شدن از دسترسی اقشار نیازمند به حداقل های مواد غذایی مورد نیاز، اقدام به چنین عملی می نمودند. از سوی دیگر، از نظر اجتماعی و سیاسی نیز به نفع خود، به تبلیغ و بزرگ نمایی کار خویش می پرداختند تا در زمان برگزاری انتخابات های مختلف، از آن بهره برداری نمایند.

تمایل مردم

مطالعات میدانی در کشورهای فوق هم اینطور نشان داد که تمایل مردم به سوی سبد کالا بیش از یارانه نقدی است، زیرا ممکن است مردم به مرور زمان، از پول هایی که به آنان داده می شود در مسیر درستی استفاده ننمایند یا به خاطر ترس از آینده، به ذخیره سازی آن بپردازند. اما این رویکرد نیز اشکالات خاص خود را دارد.

امتیازات سبد کالا

الف) اهدای سبد کالایی از سوی دولت ها، سبب تثبیت تقاضای عمومی جامعه می گردد و در طول زمان، کاهش تورم را به دنبال دارد و به دلیل تصدی گری دولت ها در باره کالاهای اساسی، از افزایش قیمت ها نیز پیشگیری می گردد.

ب) دولت ها با استفاده از این شیوه، مانع پدید آمدن قحطی های مصنوعی در سطح جامعه خویش می شوند .

پ) در این روش، اگر کالاها از بازار و تولیدات داخلی تأمین گردد، موجب حمایت از بخش های کشاورزی و صنایع وطنی می شود.

کاستی های سبد کالا

الف) اسراف بخش بزرگی از بودجه دولت ها، به سبب تعلق گرفتن کالاها به افراد غیرنیازمند و ریخت و پاش های جانبی.

ب) محروم کردن مصرف کنندگان از داشتن قدرت انتخاب در خرید کالاها و سوق دادن آن ها به سوی کالاهای خاصی که دولت تعیین می نماید.

پ) کاهش شدید کیفیت کالاها و افزایش نارضایتی مردم بر اثر ارایه اجناس نامرغوب.

به عنوان مثال، رسانه ها گزارش دادند که در زمان اجرای سیاست سبد کالا در همین روزها، برنج مورد نیاز سبد کالا، از کشور هند وارد گردید و به همین خاطر هند توانست در این زمینه، رکورد جدیدی را در امر صادرات برنج به دست آورد.

همچنین مرغ  نیز وارداتی بوده و از زمان تولید آن ها چندین ماه تا یک سال گذشته بود. در حالی متخصصین تغذیه معتقدند اگر مرغ بیش از سه ماه در فریزر نگهداری شود، دیگر خاصیتی نخواهد داشت.

ت) ایجاد بازار سیاه برخی کالاهای ارایه شده، به سبب آن که برخی از دریافت کنندگان، کالای یارانه ای خود را در بازار آزاد به فروش می رسانند و فساد اقتصادی غیرقابل کنترلی در جامعه شکل می گیرد و زحمات دولت ها را به هدر می دهد.

ج) هزینه های صرف شده توسط دولت ها در راه اعطای سبد کالا، به مراتب بیش از هزینه هایی است که در پرداخت نقدی، متحمل می شوند . وقتی که با دقت به این دو روش نگاه می کنیم، به نظر می رسد که شیوه ی پرداخت نقدی، از امتیاز بهتری برخوردار است.

ح) به دلیل انباشت کالاهای یارانه ای در خانه های شهروندان، بازار داخلی با کاهش مشتری مواجه شده و ضربه جبران ناپذیری به کشاورزی و تولیدات داخلی کشور وارد می گردد و منفعت فراوان آن به جیب خارجی ها سرازیر می شود که خود این مسئله با مصلحت کشور در تضادی آشکار قرار دارد. زیرا این شیوه، موجب فلج شدن بخش های تولیدی کشور می گردد و آنان را از ادامه ی فعالیت ناامید و دلسرد کرده و زمینه را برای تبدیل زمین های کشاورزی به مغازه، تعمیرگاه، کارخانه، انبار، ویلا و خانه، فراهم می سازد. امری که در دولت های قبل، در استان های گیلان و مازندران اتفاق افتاده و به سرعت در حال گسترش می باشد.

یک پرسش

با توجه با نکات بالا، آیا می توان ادعا کرد که رابطه مناسبی میان سبد کالا، نفع مردم و حفظ منزلت و شخصیت عمومی جامعه، وجود دارد یا باید هر چه زودتر تغییرات اساسی در آن لحاظ گردد؟

مطالب مرتبط

امام علی(ع) و حدیث «المُناشَدَه» – بخش اول

مُـناشَدَه، یعنی گفتن کلمه « اُنشِدُ کُم باللهِ » در ابتدای هر سخن، که به معنای «شما را به خدا قسم می دهم» می باشد. مُـناشَدَه، روشی برای استدلال محکم، ...

ادامه مطلب

امام علی(ع) و حدیث « المُناشَدَه » – بخش دوم

در بخش نخست، ده مورد از فضایل مولای متقیان علی بن ابیطالب(علیه السلام) را از زبان خود ایشان برشمردیم، اینک به ادامه ی برجستگی های شخصیتی آن حضرت که در ...

ادامه مطلب

ایثار و پیامدها

مبحث «ایثار»، یکی از اموری است که در دین مقدس اسلام مورد تاکید زیادی قرار گرفته، و در زبان فارسی، تحت عنوان «ازخودگذشتگی» از آن یاد می شود.ایثار در لغت، ...

ادامه مطلب

اقتصاد مقاومتی ، راه رهائی از وابستگی

واژه اقتصاد، از آن دسته کلماتی است که به طور روزمره در زبان محاوره ای و نوشتاری مردم کلیه ممالک و ملت های دنیا، مورد بهره برداری مداوم و وسیع ...

ادامه مطلب

آسیب شناسی شوراهای شهر – بخش پایانی

 در دو بحث قبلی پیرامون آسیب شناسی شوراهای شهر، تعدادی از آسیب هایی که متوجه شوراها است ـ چه در زمان انتخابات و نیز به هنگام فعالیت رسمی ـ به ...

ادامه مطلب

انتخابات ریاست جمهوری و میدان دادن به نخبگان جوان

نظریه «گردش نخبگان»، از مفاهیمی است که در مباحث مربوط به «دمکراسی» از جایگاه ویژه ای برخوردار است. مسئولان نظام اسلامی ایران نیز طی سی و چهار سال گذشته، همواره ...

ادامه مطلب

میرزا کوچک جنگلی و بخش پنهان شخصیت روحانی وی

نخستین پایگاه عملیاتی نهضت جنگل، در منطقه ی تولم، که در سه فرسخی شمال غربی شهر رشت قرار داشت، پایه گذاری گردید و در ماه شوال ۱۳۳۳ هجری قمری، عملیات ...

ادامه مطلب

فرار مغزها و پیامدهای منفی آن

 بایدبا مطالعه عملکرد کشورهای نخبه پذیر در جذب نخبگان، امنیت فکری نخبگان برای حضور در عرصه های مختلف تولید علم در کشوررا تامین کنیم.  حجت الاسلام والمسلمین سید عبدالباقی اسحاقی در ...

ادامه مطلب

مقاوم سازی انسان – بخش دوم

خداوند، روزی را برای هر کس بخواهد [و شایسته بداند] وسیع [می کند]، و برای هر کس بخواهد [و مستحق ببیند] تنگ قرار می‏دهد، ولی آن ها به زندگی دنیا ...

ادامه مطلب

مسئولان، مشکلات خبرنگاران را برطرف کنند

حجت الاسلام والمسلمین سید عبدالباقی اسحاقی با اشاره به  نامگذاری ۱۷ مرداد ماه  به عنوان روز خبرنگار، گفت : تا فردی وارد حوزه خبرنگاری و خبر رسانی نشود هرگز نمی ...

ادامه مطلب

امام علی(ع) و حدیث «المُناشَدَه» – بخش اول

امام علی(ع) و حدیث « المُناشَدَه » –

ایثار و پیامدها

اقتصاد مقاومتی ، راه رهائی از وابستگی

آسیب شناسی شوراهای شهر – بخش پایانی

انتخابات ریاست جمهوری و میدان دادن به نخبگان

میرزا کوچک جنگلی و بخش پنهان شخصیت روحانی

فرار مغزها و پیامدهای منفی آن

مقاوم سازی انسان – بخش دوم

مسئولان، مشکلات خبرنگاران را برطرف کنند

نویسنده : رفیعی : A d m i n