پايگاه مقاومت و انجمن اسلامی شهدای پارس خزر

شجره طیبه صالحین، راهکاری تجربه شده

به زعم نویسنده، شجره طیبه صالحین، راهکاری است تجربه شده، اثبات شده و مستدل، که در چهارمین انقلاب شکوهمند اسلامی، به عنوان یک نسخه حیاتبخش و ضروری به فعالان فرهنگی کشور و دلسوزان نظام در هر جا حضور دارند، توصیه و پیشنهاد می‌شود.

البته، هر چند هنوز زمان زیادی از تبدیل شدن جریان صالحین به یک جریان فرهنگی فراگیر در کشور نگذشته است و رشد و شکوفایی این نهال مقدس در آینده نیز نیازمند مجاهدت و ایثار انسانهای معتقد، ثابت قدم و ایثارگر است؛ اما به هر حال در همین مدت کوتاه از عمر شجره طیبه صالحین، قواعد کلی حاکم بر سیر تربیتی آن تا حدودی مدون گردیده و تا کنون ده‌ها هزار نفر مربی دلسوز و انقلابی با این سیر تربیتی جدید آشنا شده‌اند که این تلاش ارزشمند و مقدس قابل تقدیر و ستودنی است، هر چند نیازمند استمرار و تداوم و بقاء در آینده می‌باشد.

به هر حال در این خصوص، همانگونه که قبل از این نیز گفته شد، مرحله تثبیت در واقع دومین مرحله از مراحل سه گانه پیاده‌سازی فرایند تربیتی صالحین در مساجد می‌باشد که موفقیت در آن و تلاش برای پایداری در راه خدا، در واقع بمنزله‌ی یک توفیق ارزشمند الهی است که نصیب هر کس نخواهد شد، از این روست که خالق آسمانها و زمین و پروردگار بی‌همتا در قرآن کریم به ما می‌آموزد که برای پیمودن این مسیر یعنی تثبیت، همواره ثبات قدم و پایداری را از درگاه ایزد منان مسالت نماییم، آنجا که می‌فرماید:

«ربنا افرغ علینا صبرا و ثبت اقدامنا و انصرنا علی القوم الکافرین»

مرحله تثبیت، یعنی ماندن در صراط مستقیم

بر این اساس، مربی صالحین، در مرحله تثبیت، تنها نقش واسطه کوچکی را ایفا می‌کند که جز با استعانت از حق تعالی با تمام تلاشی که صورت می‌دهد باز هم طرفی نخواهد بست، زیرا که اصولا جریان صالحین به این معناست که فردی یا افرادی که یک قدم از دیگران به مسیر سعادت نزدیکترند دست سایرین را بگیرند و به مدد الهی خودشان و دوستان همراهشان را در صراط مستقیم نگه دارند.

همچنین ثبات قدم در مسیر صالحین، که همانا بمنزله‌ی تثبیت حضور افراد در این راه می‌باشد علاوه بر این، مستلزم مجاهدت و پایداری در راه حق است چرا که به تعبیر قرآن، پیروزی و ثبات قدم در این راه، همواره محصول تلاش انسان‌ها در مسیر یاری دین خداست. قرآن کریم می‌فرماید:

«یا ایها الذین امنو ان تنصروالله ینصرکم و یثبت اقدامکم» (سوره محمد /۷)
«‌ای کسانی که ایمان آورده‌اید خدا را یاری دهید تا شما را یاری دهد و به شما ثبات قدم عنایت فرماید.»

بر این اساس، اگر مربی صالحین، به قصد یاری دین خدا، به این عرصه ورود پیدا کند قطعا حمایت خداوند رحمان را نیز در این راه، به خود جلب خواهد کرد و در جریان تثبیت، اثرگذار و موثر خواهد بود. البته در این خصوص حتما باید یادمان باشد که مراد از یاری خدا، در این آیه شریفه، در واقع همان «یاری دین خدا» و نیز «نصرت و یاری حجت خدا» در روی زمین می‌باشد و نکته جالب توجه در این باره آن است که جریان صالحین دقیقا همین خط را دنبال می‌کند، یعنی خط مقدس جریان یاری حجت خدا و زمینه‌سازی ظهور ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف.

مرحله تثبیت، مرحله پایه ریزی دوره‌ی رشد

در هر صورت، از آنجا که در مرحله تثبیت، حتما لازم است از قبل پیش زمینه‌های ورود به مرحله رشد طی شود و چون بدون احساس اولیه نیاز به رشد در افراد، برنامه ریزی برای رشد بی‌فایده خواهد بود، با قدری مسامحه می‌توان از مرحله تثبیت به عنوان مرحله پایه ریزی دوره‌ی رشد نام برد.

وظیفه اصلی مربی صالحین در دوره تثبیت

بنابراین مربی در مرحله تثبیت، باید شناخت متربی را از دین بالا ببرد و نگرش توحیدی را در او پایه ریزی نماید. چنانکه تقویت ایمان مذهبی در مرحله تثبیت مثلا می‌تواند از طریق برگزاری جلسات پرسش و پاسخ، سخنرانی، انتشار جزوات اعتقادی، نشریات فرهنگی علمی و نیز ارائه سیر مطالعاتی خاص به مخاطبان صورت پذیرد، بر این اساس یکی از وظایف اصلی مربی صالحین در دوره‌ی تثبیت، تبلیغ کلامی و غیر کلامی دین و مذهب و هدایت تفکرات و تاملات مذهبی اعضای حلقه‌ی تربیتی است.
مربی همچنین موظف است ارزش عمر و جوانی و ضرورت مغتنم شمردن فرصت‌ها را به مخاطبانش بازگو نماید و شاخصه‌های زندگی ارزشی و آرمان گرایانه، بر پایه قرآن و عترات را به جوانان و نوجوانان یادآور شود.

حال از آنجا که «شناخت» همواره ریشه باورمندی انسانها می‌باشد و تکاپو و حرکت و تلاش در صحنه مبارزه و جهاد، محصول همین باورها و گرایشات انسانی است، پس لازم به یادآوری است که بدون شناخت و آگاهی، حرکت و تکاپو هرگز صورت نخواهد پذیرفت و تغییر رفتار نهایی در افراد حاصل نمی‌شود. بنابراین چون آگاهی بخشی و بیدارسازی همواره یکی از راههای موثر افزایش شناخت در انسان هاست، پس مربی صالحین باید در مرحله تثبیت بیش از همه به برنامه ریزی دقیق برای افزایش آگاهی افراد و نیز احیاء و بیدارسازی آنان بپردازد و برای این کار راهکارهای عملیاتی شدن این هدف مقدس را نیز از اهل فن و علمای علم تربیت فرا بگیرد.

به دیگر سخن آنکه جهت اهمیت موضوع، مربی صالحین در مرحله تثبیت، حتما باید پاسخ به این سه سئوال مهم و اساسی را بلد باشد:

اول آنکه چطور می‌توان شناخت افراد را از دین و حقیقت زندگی انسانی بالا برد؟

دوم آنکه راهکارهای اساسی برای آگاهی بخشی و بصیرت دهی به جوانان و نوجوانان کدامند؟

و سوم آنکه برای بیداری نسل جوان و نوجوان و پیوند زدن آنان به انگیزه‌های انقلابی و پرشور چه کار باید کرد؟

۱۰ روش ارتقاء سطح شناخت و آگاهی متربیان صالحین

بر این اساس و به دلیل آنکه دعو اصلی این سایت، ارائه راهکارهای عملیاتی و اجرایی به مجریان صالحین در مساجد و پایگاههاست، در این مجال و در ادامه بحث به بیان ده روش ارتقاء سطح شناخت و آگاهی متربیان در مرحله تثبیت می‌پردازیم:

۱- برنامه ریزی برای برقراری ارتباط جوانان و نوجوانان با مبلغان و مروجان دینی مثل امام جماعت مسجد، با هدف معرفی دین بعنوان آیین زندگی به افراد

۲- معرفی ویژگی‌های اخلاقی و سلوک انقلابی امام خمینی (ره) به منظور تاسی به سیره‌ی عملی ایشان در طول حیات

۳- فراهم نمودن امکانات زیارت مشاهد مقدسه، اماکن متبرکه و مزار شهدای گمنام و از این قبیل، با هدف حفظ روحیه مذهبی و تعمیق باورهای دینی در اعضای حلقه‌های تربیتی

۴- تشکیل گروههای تواشیح، سرود، حفظ و قرائت قرآن با هدف برقراری انس و الفت اعضاء با کلام الله مجید

۵- برپایی مراسم ویژه اعیاد مذهبی و مناسبتهای انقلابی با هدف ترغیب مخاطبان به تعظیم شعائر دینی

۶- بکارگیری اصول تربیتی، مهر و محبت، تحریص و تشویق، تساهل و تغافل و از این قبیل، به منظور رشد و تکریم شخصیت مخاطبان

۷- تذکر و توصیه کلامی مربی به اعضا پیرامون رعایت تقوی در گفتار و کردار با هدف تزکیه و تطهیر نفس متربیان

۸- ارائه سرگذشت و تجربیات دوران جوانی ابرار و نیکان و بزرگان تاریخ اسلام و انقلاب، با هدف ارائه سرمشق عملی به آنان

۹- برگزاری مراسم پیمان دوستی و برادری با هدف تالیف قلوب اعضای حلقه تربیتی

۱۰- ایجاد فرصت تامل و تفکر از طریق سئوال و همه پرسی در خصوص موضوعاتی مثل اسرار آفرینش و هدف خلقت انسان، با هدف پرورش فکری اعضاء حلقه‌ی تربیتی

هنر مربی شجره طیبه صالحین

البته، نکته قابل تامل دیگر در این زمینه آن است که مربی همواره باید توجه داشته باشد که چه بسا جوان و نوجوان در این میان، تنها نیازمند یک تلنگر کوچک باشد؛ تلنگری که از خواب غفلت بیدارش کند و به عرصه مبارزه با نفس و جهاد در راه خدا بکشاندش. در واقع جوان وقتی به حرکت بیافتد گوی سبقت را از سایرین می‌رباید و چه بسا مثل دوران دفاع مقدس یک شبه هفت شهر عشق را طی نماید.

بر این اساس، هنر مربی در این رابطه، وارد کردن همین تلنگر ابتدایی، بیدار کننده و احیاء بخش اولیه در فرصت مناسب و مقتضی است که برای این کار مثلا می‌تواند در بازگشت از مراسم یک شب خاطره دفاع مقدس، وداع با پیکر یک شهید و یا مراسم مذهبی خاصی مثل مراسم شب شام غریبان شهیدان کربلا و امثال آن، به شیوه‌ای هنرمندانه و با دقت و ظرافت، تلنگر لازم را به روح و روان جوان وارد نماید. در هر صورت، در این رابطه باید دانست که یکی از راه‌های بیدارسازی جوانان و نوجوانان، بیان سرگذشت ایثارگران، مجاهدان و مبارزان تاریخ است که می‌تواند از طریق نمایش فیلم، معرفی کتاب، سخنرانی و ارائه جزوه و امثال آن، صورت پذیرد.

چنانچه در این باره یکی از تشکل‌های فرهنگی موفق استان، همه ساله اقدام به برگزاری همایش «میم مثل چمران» می‌کند که به باور اکثر صاحب نظران، تاثیرات شگرف و مثبتی در زمینه ارتقای روحیه جهادی در مخاطبان داشته و به بیداری نسل جوان و نوجوان در گستره‌ی انتشار و نفوذ خود منجر شده است.

در هر حال، این قبیل اقدامات و برنامه‌ها همواره می‌تواند الگوی مناسبی برای مربیان صالحین، با هدف بیدارسازی و احیاء اعضای حلقه تربیتی در مرحله‌ی تثبیت قرار گیرد.

بستر‌سازی برای رشد